HOME aamenu ☰ MENU
Deventer, 30-11-24 auteur: Radboud de Roos

Jubileumtoernooi

Zaterdag speelden de 4 oudste clubs van Nederland het 175 jarig Jubileumtoernooi in ons wijkcentrum de Schalm.
SMB uit Nijmegen, K.S.C. Philidor 1847 en Messemaker 1847 uit Gouda. Vier verenigingen met een rijke historie.

Als zo’n jubileum er aan komt, ga je vanzelf op zoek in het archief en internet en dan zie je dat het schaken en het bijbehorende verenigingsleven in de 19e eeuw er wel wat anders aan toe ging dan nu.
Er is nog best veel bewaard gebleven uit die tijd. Een van de leuke dingen die ik tegen kwam wil ik ook hier nog even delen.
Al in 1858 hebben spelers van deze vier verenigingen elkaar ontmoet. Het allereerste nationale schaaktoernooi werd in 1858 georganiseerd door SMB te Nijmegen. De winnaar was Thomas Werndlij uit Deventer, lid van Pallas. Tweede werd Christiaan Messemaker, de oprichter van Messemaker 1847 en derde werd Dr. A.W. van Roggen, lid van SMB.
De deelnemer uit Leeuwarden, A. de Jong lid van Philidor viel helaas niet in de prijzen.

Het was in die tijd een hele onderneming om zo’n toernooi te organiseren en ook om deel te nemen. Het was nog niet zo gemakkelijk om bijvoorbeeld vanuit Leeuwarden en Gouda naar Nijmegen te komen. Dat gaat anno 2024 gelukkig een stuk gemakkelijker.

De 4 clubs kwamen, zoals gevraagd, aantreden met een doorsnede van de club en daardoor was er op voorhand geen favoriet en werd het een spannende middag. Messemaker 1847 kwam met 7 schakers, maar gelukkig bood Walter zich al snel aan om mee te spelen met Messemaker 1847. Achteraf kun je je afvragen waarom we Walter zelf niet hebben opgesteld.

Vooraf werd ik verrast door de voorzitter van K.S.C. Philidor 1847. Hij bracht voor ons een koffer mee met replica’s van “The Lewis Chessman”. Deze stukken zijn gevonden op het Schotse eiland Lewis. Deze prachtige stukken uit de 12e eeuw zijn de eerste bekende schaakstukken die er Europees uitzien. De Loper was bijvoorbeeld een bisschop en geen olifant meer. De originele stukken zijn in Noorwegen of IJsland door Vikingen van Walrus ivoor gemaakt. De Vikingen hebben waarschijnlijk ook een belangrijke rol gespeeld om het schaakspel in Europa te verspreiden. De Vikingen zijn ook in Deventer geweest en misschien ligt de oorsprong van het Deventer schaken nog wel wat langer geleden dan 175 jaar..


Verder met het toernooi. We speelden een dubbelrondige 4-kamp. 6 partijen van 20 min p.p.p.p. In de eerste 3 ronden nam Messemaker 1847 duidelijk de leiding. De 3 wedstrijden werden allemaal gewonnen en de drie anderen maakten het vooral elkaar moeilijk. SMB won van DSG Pallas, DSG Pallas won van K.S.C. Philidor 1847 en K.S.C. Philidor 1847 won van SMB.

In de 3 ronden daarna maakte K.S.C. Philidor 1847 het Messemaker 1847 nog erg lastig, maar de achterstand opgelopen in de eerste drie ronden bleek te groot. Messemaker 1847 ging er met de winst, maar niet met de eerste prijs vandoor. De prijs, een pakket met allemaal lekkernijen van Mevr. Noot, werd niet aangenomen, maar werd door Jan Evengroen van Messemaker 1847 aan Walter geschonken. Walter scoorde 6 uit 6 en had daarmee een belangrijke bijdrage aan de winst van Messemaker 1847. Daar gaan we het nog wel eens over hebben..

Op het podium in de speelzaal werd hard gestreden in een apart rapid-toernooi voor Palladianen. Morris Merza bleek ongenaakbaar. Hij kwam alleen tegen Marco van Sittert in de problemen, maar won ook die partij. Rene Renders en Jim Klinge deelden de tweede plaats en de twee ratingprijzen gingen naar Ferry Schroer en Jasper Zweedijk.

In de eerder genoemde archieven vond ik natuurlijk meerdere jubileumactiviteiten terug. Veel simultaans en andere jubileumtoernooien. Een daarvan was ter ere van het 110-jarig jubileum. Daar had ik niet zoveel aandacht aan besteed, maar tot mijn grote verrassing bleek dat Maarten Etmans ook al in dat toernooi, 65 jaar geleden, heeft meegedaan! Maarten liet me na afloop krantenknipsels uit 1959 zien met de uitslagen. Maarten heeft toen de Hoofdgroep van de Junioren gewonnen. Ook leuk om daarin terug te zien dat de ons welbekende, en toen nog Mejuffrouw, Carla Bruinenberg de tweede juniorengroep won.

Na afloop verzorgde Gert een buffet zodat onze gasten niet met een lege maag naar huis hoefden en we nog even gezellig konden napraten. Het bleef nog lang gezellig in de Schalm.